Lespakket slaap voor de basisschool
Eindelijk!!! Een lespakket slaap.
De sleutel tot gezondheid, ontspanning en succes!
Hoezo een lespakket slaap? Wel…het kinderbrein is in de basisschool leeftijd volop in ontwikkeling. De hersenen hebben een gezonde slaap nodig om optimaal te groeien en verbindingen te maken. Op deze goede slaap kun je gaan bouwen. De mentale en fysieke veerkracht van kinderen hangen hier sterk mee samen. Slaapkwaliteit en ook de kwantiteit (aantal uren slaap per etmaal) hebben o.a. invloed op vermoeidheid overdag. Ook beinvloedt slaap het gedrag wat kinderen vertonen, hun emotieregulatie, de keuzes die ze maken en hun leerprestaties. Dit zijn stuk voor stuk belangrijke zaken waar leerkrachten in de klas mee te maken hebben.
Onderschat ook niet wat een slechte nachtrust met leerkrachten zelf doet… 馃槈
Lesmaterialen voor de basisschool over slaap
Voor de korte en de lange termijn zijn er scholingen en materialen ontwikkeld. Bedoeld voor basisschool leerkrachten en voor de leerlingen zelf om de slaap te optimaliseren. Ook stress- en gedragsregulatie komen hierbij aan bod. Want een gezonde leefstijl op school bestaat niet enkel uit gezond eten en voldoende (buiten) bewegen maar ook uit voldoende slaap en ontspanning!
Training voor leerkrachten PO: Slaap, gedrag en leerprestaties (Bekijk)
Basisscholen kunnen aandacht gaan besteden aan het signaleren van mogelijke onderliggende slaapproblemen bij jeugdigen.Soms vallen kinderen op in de klas vanwege hun moeilijke gedrag of tegenvallende leerprestaties. Er is nu een leerzame en tevens praktische scholing/training voor PO leerkrachten. In deze training leren de docenten de basics van de kinderslaap en de verbanden met het gedrag en de leerprestaties in de klas en wat zijzelf kunnen doen!
In plaats van enkel de symptomen van slaaptekort te bestrijden of te corrigeren kun je beter de oorzaak van het ongewenste gedrag ontdekken!
Resultaat van de training is dat het bewustzijn op gezond slapen verbetert. Het gedrag, de stress en spanning van kinderen overdag is beter te reguleren en de leerprestaties verbeteren. Wauw, dat is toch muziek!!?
Lespakket voor leerlingen
Begin 2022 komt er het lespakket Slaap voor bovenbouw leerlingen in het basisonderwijs. Dit lespakket bestaat uit 5 lessen met als doel op een speelse manier kinderen, hun ouders en de leerkrachten aan te zetten tot bewustzijn van de positieve gevolgen van gezond slapen. Het lespakket zet aan tot concrete gedragsverandering op het gebied van slaap. Ook is er aandacht voor piekeren, social media gebruik en omgaan met stressvolle gebeurtenissen. Je kunt denken aan zaken als toetsen maken, de Cito weken, de musical of de overgang naar de middelbare school. De groepen 7 en 8 komen hiervoor reeds in 2022 in aanmerking. De lagere groepen zullen de jaren daarna gaan volgen.
Signalen in de klas die slaapgerelateerd kunnen zijn
Drukke ontremde kinderen, stille hangerige kinderen, ongeconcentreerde kinderen….. In de klas wordt maar al te vaak gedrag gezien wat misschien wel terug te voeren is naar onderliggende slaapproblemen. Het gedrag wordt gesignaleerd, doch de reden van dit gedrag wordt nog niet zo makkelijk in verband gebracht met slaap. Tot nu toe was hier lang niet altijd bewustzijn op.聽 Er bestond ook geen tool die leerkrachten helpt om mogelijke slaapproblemen te signaleren en het gesprek hierover te openen.
Toch zullen veel leerkrachten de onderstaande gedragsmatige, mentale en fysieke signalen veelvuldig meemaken:
Gedragsmatig
Ontremd gedrag, teruggetrokken gedrag, moeilijk te corrigeren gedrag, impulsiviteit, onrust of juist hangerigheid, hoofd op de tafel, te laat op school komen.
Allemaal mogelijke gevolgen van slecht slapen bij kinderen.
Mentaal
Stress, spanning, boosheid en moeite met het reguleren van emoties, een kort lontje hebben, angst, ruzie maken, onzeker zijn, faalangst, somber zijn. Slechtere leerprestaties, concentratieproblemen, vergeetachtigheid. misschien zijn dit gevolgen van te weinig uren slaap. Juist de laatste 3 a 4 uur van de nacht zijn essentieel voor mentaal herstel en opslag van leerstof in het brein. Wanneer de nacht geregeld “te kort” is komt het kind niet toe aan kwalitatief goede (REM-)slaapuren in de vroege ochtend. Dit heeft gevolgen voor zowel de korte termijn als de lange termijn.
Fysiek
Slaapgebrek kan ook zorgen voor lichamelijke signalen. Denk hierbij aan veelvuldig ziekteverzuim, een slechte weerstand, ontstekingen, groeiachterstand, een hangende houding, gemakkelijk blessures, pijn (rugpijn, hoofdpijn, buikpijn…), weinig energie.
Door de slechte mogelijkheid tot reparatiewerkzaamheden in de nacht kan de fysieke veerkracht afnemen. Door inslaapproblemen of een verbrokkelde slaap wordt het kind vatbaarder en kwetsbaarder. Doch welke leerkracht denkt er aan slaapproblemen wanneer een leerling voor de 4e keer griep heeft of neusverkouden is, chronisch zijn enkels verzwikt, hoofdpijngevoelig is of steeds oorontsteking heeft?
Dus aan de slag!
Slaap op de basisschool, DOE er iets mee!
Benut de training “Slaap, gedrag en leerprestaties” voor de bovenbouw leerkrachten. Een zeer succesvol gebleken lesmiddag waarbij leerkrachten al de volgende dag in staat zijn beter oog en oor te hebben voor slaapproblemen en de slaap van de kinderen positief te be茂nvloeden. Ook kunnen zij ontspanning en stressregulatie in de klas inzetten met speelse, creatieve en praktische tools. Deze kunnen de nachtrust en de atmosfeer in de klas positief te be茂nvloeden.
De “Gesprekstool” helpt de leerkracht om het gesprek te starten met ouders / verzorgers over mogelijk aanwezige slaapproblemen zonder belerend, beschuldigend of aanvallend over te komen. Professioneel en neutraal wordt er gevraagd naar de nachtrust. Wanneer hier aangrijpingspunten blijken te zijn kan er in overleg met de ouders/verzorgers hulp worden aangeboden vanuit de onderwerpen van het Lespakket (2022) of direct hulp worden ingezet van een Slaapoefentherapeut.
Kinderen die goed slapen hebben een betere en krachtigere uitgangspositie om te studeren, sociaal te participeren en zich breed en gezond te ontwikkelen.
Help je mee deze training “Slaap, gedrag en leerprestaties” en het Lespakket Slaap onder de aandacht te brengen? Deel dan deze blogpost, tag leerkrachten die lesgeven in de bovenbouw of lees verder op de website: Gezonde Leefstijl op School.