Houdt blauw licht je nu wel of niet uit de slaap?
Blauw licht… de grote boosdoener van slapeloosheid? Je mag geen gsm, tablet, laptop, computer of televisie meer bekijken 2 uur voor het slapen gaan…. waar of niet waar?
De inzichten anno 2021 over blootstelling aan blauw licht door schermgebruik in de avond zijn wat genuanceerder dan voorheen.
Het is niet zozeer alleen het blauwe licht dat je uit de slaap houdt, doch veel meer de overprikkeling van het brein. Het is eerder het typen, scrollen, informatie verwerken en de communicatie via mail of social media die het brein in een alerte stand houdt. Deze alertheid staat slapen in de weg.
Voor slaap heb je een bepaalde mate aan ontspanning, ontprikkeling en verstilling nodig. Het brein moet zijn alertheidskernen kunnen omschakelen naar standje “dimmen”, want met je alertheidskernen nog op “actief” kun je niet slapen.
De mate waarin de hoeveelheid blauw licht uit schermgebruik s avonds de melatoninelevels ondermijnt blijkt toch mee te vallen. De lichtintensiteit is dusdanig beschaafd dat melatonine hier niet (sterk) op reageert. (M. Gordijn in NRC en Standaard.be)
Heb je dus nu "groen licht" om hele rustige bezigheden op een tablet of laptop te doen?
Hmmm het blijft dubieus. Moedertje natuur heeft zeker voorkeur voor donkerte in de avond en fel licht in de ochtend! Het is weinig moeite om de oranjefilter te activeren op je scherm. Beter voorkomen dan genezen toch?!
Individuele verschillen
Net zoals mensen verschillend gevoelig zijn voor cafeïne, stress of sporten in de avond, zo zijn mensen ook verschillend gevoelig voor licht in de avond.
Er bestaan dus vast en zeker mensen die beter geen schermen met bijkomend blauw licht in de avond kunnen gebruiken. Dit zijn de mensen die ook bij het minste beetje zon al een zonnebril opzetten. Mensen die van zichzelf weten dat licht een “gevoelig” dingetje is.
Het blijkt dat veel mensen die ADHD hebben ook deze lichtgevoeligheid hebben. Zij zijn daarbij sowieso gevoeliger voor ontregeling van de slaap. Vooral het inslapen is vaak een probleem.
Zij zijn dus extra gebaat bij schemerlicht in de avond, eventueel zelfs een filterbril en het ontprikkelen / verstillen van alles wat die dag geweest is.
De ooglens van de oudere mens wordt steeds geler. Dit filtert het blauwe licht al enigszins weg. Doch door de kwetsbaardere biologische klok en het minder internet-multitasking-getrainde brein geldt ook voor de oudere mens dat beeldschermgebruik in het laatste uur voor bedtijd af te raden is.
Blauw licht helpt ook om beter in te slapen…
De andere kant van dit verhaal is dat blauw licht op de vroege ochtend juist super helpend is voor het inslapen op je vaste bedtijd. Blauw licht in de ochtend zet je biologische klok weer mooi op tijd en zorgt dat je op het goede moment in de avond slaperig wordt. Een wake-up light, ochtendwandeling in het ochtendlicht of een daglichtlamp 20 min bij je ontbijt is dus gezond. Naar je werk fietsen als dit kan of juist s morgens gaan hardlopen… Je helpt je biologische klok mooi in de pas van de 24 uur te blijven.
Onze biologische klok loopt namelijk van nature ietsje vertraagd. Een dag en nacht in ons brein duren 24,3 uur. Wanneer het ochtendlicht je klokje niet terug zou zetten naar 24 uur dan zou je steeds iets later wakker worden. Je slaap schuift dan ook steeds iets verder op.
- Blauw licht in de ochtend is juist gezond.
- Blauw licht in de avond is minder slecht voor de slaap dan gedacht.
- Rustig worden en verstillen in de avond zijn belangrijker dan gedacht.
- Ben je altijd al wat extra gevoelig voor licht? Gebruik dan niet te snel je zonnebril in de ochtend. Je dimt dan een belangrijke lichtprikkel. Zet wel s avonds de oranjefilter op je schermen en gebruik eventueel een blauwlicht filter bril.
Herontdek weer eens de gezelligheid van een avond zonder schermen. Los van de werking van het blauwe licht zijn ontspanning en gezelligheid goede slaapmiddelen.
Dus pak weer eens iets anders in je handen:
- gezelschapsspelletjes
- fotoboeken
- leesboeken
- tijdschriften
- muziekinstrumenten
- muziek luisteren
- creatieve materialen
- massage olie
- kook- en bakspullen
- puzzels / puzzelboekjes
- zelfverzorgingsmiddelen
Ben je geboeid geraakt door dit artikel en wil je graag je slaapkwaliteit verbeteren?